Co było ?
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej opublikowało założenia Programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027. Czyli krótko mówiąc dalszy ciąg programu, który większość przedsiębiorców zna jako POIR (Program Operacyjny Inteligentny Rozwój).
W publikacji przedstawiono nie tylko założenia nowego programu, ale też w ramach podsumowania zaprezentowano słabe punkty w obszarze dotychczasowego wsparcia działalności B+R+I (badania, rozwój, innowacje).
Główne niedogodności to m.in.:
- możliwość realizacji tylko części etapów procesu B+R+I w jednym projekcie (prościej mówiąc – badania tak, wdrożenie nie albo odwrotnie), inwestycje tylko w początkowych etapach,
- brak możliwości realizacji zadań z zakresu modernizacji infrastruktury już posiadanej i rozwoju kadr B+R (trudności z komercjalizacją projektów),
- słabo rozwinięty rynek VC (venture capital):
- ograniczona liczba profesjonalnych zespołów zarządzających funduszami VC skutkująca niewielkim wsparciem dla innowatorów, brak znajomości rynku B+R+I,
- niewielka na ogół kapitalizacja funduszy VC, skutkująca niewielkimi zaangażowaniami,
- niewielka liczna inwestorów instytucjonalnych zainteresowanych inwestycjami w VC,
- niewystarczająca podaż kapitału niezbędnego na późniejszych etapach rozwoju innowacyjnych spółek.
Nowy program ma zgodnie z założeniami zminimalizować wyżej opisane niedogodności.
Co będzie?
Jak zapowiada ministerstwo, wnioski zostały wyciągnięte i nowy program ma pomóc w zwiększaniu skali inwestycji w sektor VC oraz podniesieniu innowacyjności przedsiębiorstw, szczególnie MSP.
Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) to tzw. nowa perspektywa na lata 2021-2027. Zgodnie z przedstawionymi założeniami skupia się wokół czterech priorytetów:
- Wsparcie dla przedsiębiorców,
- Środowisko przyjazne innowacjom
- Zazielenienie przedsiębiorstw,
- Pomoc techniczna
Program skierowany jest do przedsiębiorstw, sektora nauki, konsorcjów przedsiębiorców i/lub przedsiębiorców i jednostek badawczych oraz instytucji otoczenia biznesu.
Budżet programu to prawie 8 mld euro zostanie rozdysponowany w formie dotacji, instrumentów kapitałowych i gwarancyjnych oraz łączonych dotacji z instrumentami zwrotnymi.
Proponowany podział (alokacja) na poszczególne priorytety:
Zgodnie z zapowiedziami cele szczegółowe programu FENG obejmują:
- rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych oraz wykorzystywanie zaawansowanych technologii,
- czerpanie korzyści z cyfryzacji dla obywateli, przedsiębiorstw, organizacji badawczych i instytucji publicznych,
- wzmacnianie trwałego wzrostu i konkurencyjności MŚP oraz tworzenie miejsc pracy w MŚP, w tym poprzez inwestycje produkcyjne,
- wspieranie efektywności energetycznej i redukcji emisji gazów cieplarnianych,
- rozwój inteligentnych systemów i sieci energetycznych oraz systemów magazynowania energii poza transeuropejską siecią energetyczną.
Dla przedsiębiorców jednym z istotniejszych jest oczywiście cel nr 1, więc poniżej kilka słów o propozycjach ministerstwa w tym aspekcie. Co istotne, przewidziano tu kilka nowości.
Po pierwsze tzw. Działania zostają zastąpione modułami, które mają zapewnić kompleksową realizację projektów:
1) moduł prac B+R
2) moduł wdrożeń innowacji,
3) moduł rozwoju infrastruktury B+R,
4) moduł internacjonalizacji,
5) moduł kompetencji,
6) moduł cyfryzacji,
7) moduł zazieleniania przedsiębiorstw.
Przedsiębiorstwo będzie mogło wybrać dowolne moduły we wniosku, przy czym obowiązkowy będzie moduł 1 lub 2.
FENG będzie wdrażany w ramach dwóch ścieżek:
1) ścieżki ogólnej, umożliwiającej wspieranie projektów określonych za pomocą modułów (obligatoryjnych oraz fakultatywnych) – ścieżka ta będzie umożliwiała współfinansowanie projektów firm z wyższym poziomem innowacyjności (przy czym jeszcze nie wiemy co znaczy wyższy poziom innowacyjności)
2) dedykowanej wsparciu projektów, które będą realizować założenia Europejskiego Zielonego Ładu lub związanych z wyzwaniami cyfrowymi lub społecznymi. W ramach tej ścieżki będą organizowane konkursy, w których modułem obowiązkowym będzie jeden z trzech modułów: wdrożeniowy, moduł zielony lub moduł cyfryzacji).
W przypadku realizacji projektów przez konsorcja (również z organizacją badawczą czy organizacją pozarządową), obligatoryjnym warunkiem jest, aby w jego skład wchodziło przedsiębiorstwo, jako lider konsorcjum.
Po drugie, zmniejszona zostanie liczba instytucji pośredniczących, które będą udzielać wsparcia. Na arenie pozostaną tylko:
- Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP),
- Narodowe centrum Badań i Rozwoju (NCBiR).
Z zapowiedzianych nowości wymienić jeszcze możemy modułowy wniosek (jeden dokument w którym przedsiębiorstwo wybierze określone moduły). Z niecierpliwością czekamy na uproszczenie dokumentacji.
Oczywiście nowy program nie został jeszcze zaakceptowany przez organy unijne, ale chcielibyśmy wspólnie z Państwem śledzić przygotowania i planowane rozwiązania. Dlatego już wkrótce kolejna porcja informacji.
Zastrzeżenie:
Powyższe informacje zostały przygotowane w oparciu o publikacje Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej i nie ponosimy odpowiedzialności za ich wdrożenie lub zmiany.
